قیمت سنتور به چه فاکتورهایی مرتبط است؟
همانطور که در موسیقی و یاد گرفتن یک ساز خاص برای علاقه مندان به موسیقی اهمیت بسیار زیادی دارد، هزینه ای که برای خرید یک ساز نیز در نظر گرفته می شود مهم است. اگر هنرجو مبتدی باشد قطعا نمیخواهد هزینه گزافی را متحمل شود چرا که در مسیر یادگیری ممکن است اراده اش سست شود و پروسه یادگیری عقب بیفتد(البته امیدوارم شما از جمله این دوستان نباشید ). قیمت ساز خاصی که مورد علاقه مان است به عوامل بسیاری بستگی دارد اما مهم ترین آنها صنعت و متریال و مواد به کار گرفته در ساز می باشد. البته همیشه و همه جا این قانون وجود دارد که قیمت هر کالایی وابسته به کیفیت مواد اولیه است.
به قول معروف هر چقدر پول بدیم همون قدر آش می خوریم.
در سازها چه تار باشد چه سه تار، چه سنتور باشد چه دیوان و ...، چوبی که برای ساختشان استفاده میشود بسیار مهم است و قیمت نهایی ساز را تحت تاثیر قرار میدهد. البته ناگفته نماند که بعد از مواد اولیه، ساخت ساز نیز مهم است. بسیاری از سازنده ها سازهایی را با مواد باکیفیت می سازند اما سازشان کیفیت بالایی ندارد و اصطلاحا مواد رو حروم کردن. اما وقتی ساخته های سازنده های دیگر را بررسی می کنیم می گوییم وااااااااااااااااو.
در این مقاله قصد دارم به فاکتورهایی برای قیمت سنتور اشاره کنم که هر هنرجویی بویژه هنرجویان مبتدی لازم است بدانند تا با دید بازتری هزینه خود را مدیریت کنند.
- کیفیت ساز: ساختمان و صنعت ساز: به اعتقاد اکثر اساتید سنتورسازی، سازهای با چوب گردوی تیره و راه راست و یا فردار دارای کیفیت صوتی بهتری هستند. البته نکته دیگر عمر یا مدت زمان خشک شدن چوب است که این فاکتور در تشخیص بسیار سخت است و باید به اطلاعات سازنده اعتماد کرد. هر چه عمر خشک شدن چوب بالاتر باشد این چوب از کیفیت بهتری برخوردار است. البته به اعتقاد ما سنتور مجموعه ای از چند فاکتور است و ممکن است یک ساز با چوب روشن دارای خروجی صدای با کیفیت باشد، اما به صورت آماری چوب تیره و راه راست و فردار معمولا خروجی بهتری دارد. نکته بعدی کیفیت ساخت ساز است. یعنی زیبایی ظاهر ساز که شامل پرداخت چوب (یعنی باقی نماندن اثر داغی اره یا امثال این ها روی چوب) می باشد و البته کیفیت رنگرزی نیز مهم است که ساز با شاپان یا سیلر یا لاک رنگ شده باشد که به تجربه، سازی که با لاک رنگ شده باشد کیفیت بهتری خواهد داشت زیرا سیلر به دلیل خاصیت پوشانندگی منافذ چوب را می پوشاند که این خود باعث کاهش کیفیت صدا می شود. نکته ای که باید در خرید سنتور توجه داشت این است که ممکن است یک ساز با چوب روشن اما رنگ تیره باشد (توسط شیلان تیره شده باشد) که باید توجه داشت که به جای چوب تیره به شما فروخته نشود.
- کوک ساز: نکته بعدی کوک ساز است. حتما سازی بخرید که چندین بار کوک شده باشد و از کسی که توان و تخصص کوک کردن را داشته باشد بخواهید چند سیم را به صورت امتحانی دوباره کوک کند تا از کیفیت نگهداری کوک سایت مطمئن شوید. نکته دیگر اینکه هیچ گاه برروی یک سنتور حرفه¬ای صنایعی چون خاتم، معرق یا منبت روی صفحه ساز نمی¬بینید زیرا اینها باعث تضعیف صدا می¬شوند (به علت عدم یکدستی صفحه).
- صدا ساز: اگر یک متخصص بگوید صدای سازی یکدست است، این یک خبر خوب است. زیرا برای یکدست بودن صدا باید زحمت زیادی کشیده شود. یک نوازنده حرفه ¬ای علاقه¬ای به شنیدن تقه یا صداهایی مثل آن زیر مضرابش ندارد. زیرا این بدین معنی است که ضخامت صفحه و جنس آن و محل پل گذاری با هم تناسب ندارند و این یک ایراد مهم برای یک نوازنده حرفه¬ ای است. حجم صدای ساز بستگی به سلیقه شما دارد اما ما پیشنهاد می¬کنیم سازهای پرحجم را انتخاب نکنید (مخصوصا در سازهای ارزان). زیرا این حجم زیاد با کاهش ضخامت و کاهش تعداد پل و استفاده از چوب روشن قابل دستیابی است که خود این موارد برای اینکه یک سنتور، ضعیف محسوب شود کافیست. انتخاب صدا یک تخصص است که با تجربه به دست می¬آید و باید به متخصصان این امر اعتماد کرد. معمولا از صداهای خوب با عناوینی همچون صدای زنگدار، کریستالی، بدون تقه و یا صدای پخته در میان نوازندگان یاد می¬شود.
و در نهایت قیمت ساز :
توصیه اکید می¬شود که قیمت فاکتور دوم انتخاب باشد، زیرا شما می¬خواهید برای روح و احساس خود پول خرج کنید پس اطلاعات خود را زیاد کنید تا کمتر هزینه کنید. اما اگر سعی کنید تا فقط یک ساز ارزان خرید کنید، ممکن است با چند مشکل اساسی مواجه شوید: ممکن است در خرید سنتور به اسم چوب گردو، چوبهای بسیار ارزانتر به شما تحمیل شود که کیفیتی ضعیف دارند. در این صورت بعد از مدت کوتاهی قوس های عجیبی پیدا می¬کند و قابلیتهای خود را از دست می¬دهد. ممکن است سازی به شما فروخته شود که اصلا کوک نگه نمی¬دارد که این هم برای شما معضلی جدی خواهد بود. به چند نکته هنگام خرید حتما توجه کنید!!! اگر مبتدی هستید و قصد خرید از فروشگاه را دارید حتما برای خرید سنتور به همراه شخصی که در این زمینه تخصص دارد، و شما به وی اعتماد دارید بروید. (البته خودتان هم به نکات ذکر شده توجه داشته باشید.) در صورت خرید سنتور از فروشگاه، حتما خود را مستقل معرفی کنید. تجربیات ما نشان می¬دهد اگر شما خود را کسی معرفی کنید که از سوی استادی معرفی شده است، مجبور به پرداخت قیمت بیشتری برای خرید ساز نسبت به زمانی که به عنوان فردی مستقل خود را معرفی می¬کنید، خواهید شد. اگر قرار است استاد برایتان ساز تهیه کنید از تخصص و صداقت آن اطمینان حاصل کنید. در هنگام خرید، حتما حتما و حتما، اطلاعات خود را کامل کنید و با آگاهی اقدام به خرید نمایید. زیرا داشتن آگاهی هر چه بیشتر باعث تحمیل هزینه کمتر و دستیابی به نتیجه مطلوبتر خواهد شد.
قیمت سنتور را فقط هنرمندی که سالها نوازندگی کرده و با ساز های بسیار زیادی نواخته باید تعیین کند زیرا که با صدای ساز کیفیت آن مشخص میشود و لاغیر.
در بسیاری از کارگاه ها از متد هایی مثل خاتم کاری و یا سوختنگاری استفاده میشود برای بالا بردن قیمت سنتور که چیزی جز صربه به موسیقی ایرانی نیست